Po co mierzyć zwrot z inwestycji w angielski w firmie?
Angielski dla firm to od lat bardzo popularny benefit pracowniczy. Nie dzieje się tak bez powodu. Z jednej strony, pracownicy doceniają możliwość doskonalenia swoich umiejętności w języku angielskim, którego dobra znajomość jest absolutną koniecznością w dzisiejszym świecie. Z drugiej strony, pracodawcy zakładają, że inwestycja w budowę kompetencji językowych pracowników przyniesie im biznesowe korzyści. Aktualnie, coraz więcej uwagi poświęca się jednak równiez analizie danych, wartości szkoleń, ROI oraz wpływu nabytych przez pracowników umiejętności na biznes.
Aby tak się jednak rzeczywiście stało, pracodawca powinien podejść do organizacji kursu językowego w swojej firmie w bardzo przemyślany, zorganizowany i systematyczny sposób. W niniejszym poradniku przedstawimy najważniejsze elementy, jakie należy wziąć pod uwagę.
Jak mierzyć efekty szkoleń językowych w firmie – krok 1 analiza
Pierwszym krokiem powinna być analiza sposobu korzystania z języka angielskiego w firmie. Czy firma orientuje się na klientów zagranicznych, bądź planuje rozpoczęcie ekspansji zagranicznej? A może angielski jest ważny ze względu na współpracę z firmami z innych krajów w ramach grupy kapitałowej lub poza nią? Lub też ze względu na duży udział niepolskojęzycznych pracowników w sile roboczej? A może firma korzysta ze specjalistycznego sprzętu, dla którego dokumentacja i pomoc techniczna dostępne są jedynie po angielsku?
Chociaż taka analiza może się wydawać niezbyt skomplikowana, ma ona fundamentalne znaczenie jako punkt wyjścia dla kolejnego, kluczowego kroku: określenia celów biznesowych kursu języka obcego. Może to na przykład być wzrost produktywności dzięki lepszej współpracy w ramach wielonarodowych zespołów, zwiększenie sprzedaży zagranicznej lub wyższy poziom zadowolenia wśród niepolskojęzycznych klientów. Oczywiście idealnie byłoby, gdyby te cele udało się wyrazić za pomocą konkretnych liczb, o ile oczywiście możliwe jest odizolowanie efektu samej poprawy znajomości języka angielskiego przez pracowników od wpływu innych czynników.
Wiedząc, w jaki sposób nasi pracownicy korzystają z języka angielskiego i jakie cele stawiamy przed nimi w tym zakresie, możemy przystąpić do kolejnego kroku, czyli planowania kursu – określenia jego wymiaru godzinowego, częstotliwości zajęć, zakresu tematycznego (język ogólny / ogólnobiznesowy / specjalistyczny) oraz umiejętności językowych, na które ma zostać położony największy nacisk (mówienie / pisanie / rozumienie tekstu czytanego / rozumienie ze słuchu).
Krok 2 – narzędzia do mierzenia postępów z kursów językowych dla firm
To z kolei umożliwia przejście do kolejnego kroku – wyboru narzędzi mierzenia postępu kursantów. Czy będzie to egzamin pisemny ze słownictwa branżowego i/lub biznesowego, test gramatyczny, ocena wypowiedzi pisemnej? Czy też egzamin ustny, a jeśli tak, to w jakiej formie – konwencjonalnej rozmowy z lektorem czy może obserwowanej i ocenianej przez lektora pracy grupowej (w Eklektice nazywanej English Assessment Center i modelowanej na sesjach AC/DC)? Lub wreszcie – i to zapewne będzie sytuacja najczęstsza – jakieś połączenie tych wszystkich elementów? Nawet w tym przypadku konieczne jest dokładne planowanie oparte na wynikach analizy przeprowadzonej w poprzednich krokach, musimy bowiem zdecydować, jaką wagę poszczególne elementy będą miały w końcowej ocenie.
Warto przy tym podkreślić, że nie jest to krok, który można odłożyć na później i wrócić do niego przed końcem cyklu szkoleniowego. Aby bowiem uzyskać miarodajną ocenę postępu dokonanego przez kursantów w trakcie kursu, konieczna jest miarodajna ocena poziomu wyjściowego. Najlepszym sposobem na to, aby zagwarantować porównywalność wyników, będzie entry test przeprowadzony na początku kursu, o strukturze jak najbardziej zbliżonej do struktury egzaminu końcowego.
Skuteczna komunikacja w firmie po angielsku – krok 3
Jeszcze zanim kurs się rozpocznie, a także w trakcie jego trwania, musimy zadbać o odpowiednią komunikację do kursantów, tak, aby mieli oni pełną świadomość tego, jakie mamy względem nich oczekiwania – taka wiedza z pewnością sprzyja komfortowi nauki. Jest to też dobry moment, żeby pomyśleć o sposobie motywowania kursantów. Należy przy tym pamiętać, że o ile „kij” może być potrzebny (tzn. konsekwencje za nieadekwatny postęp, np. brak możliwości kontynuacji nauki w kolejnym cyklu szkoleniowym), co do zasady „marchewka” ma bardziej motywujące działanie (np. nagrody dla kilku kursantów, którzy osiągną największy postęp). Tak czy inaczej, ważne jest, by informacja tego typu była dostępna od samego początku kursu.
Kolejnym ważnym elementem, o którym należy pamiętać, jest możliwie najszersze włączenie bezpośrednich przełożonych kursantów w proces organizacji kursu. Bardzo często to właśnie managerowie decydują o tym, którzy spośród pracowników uzyskają kwalifikację na kurs i to ich zadaniem jest przekazywanie feedbacku. Aby proces ten był efektywny, musimy mieć pewność, że oni także będą mieli świadomość celów biznesowych, jakie stawia sobie firma organizując zajęcia.
Raport z postępów w nauce języka obcego – krok 4
Warto także już na etapie organizacji kursu zdecydować w jaki sposób powinny być raportowane postępy z kursu językowego. Oczywiście szczegóły będą się różnić w zależności od rodzaju kursu i jego założeń, ale należy pamiętać, że najważniejsza informacja, którą chcemy uzyskać, to w jakim stopniu kursant sprostał oczekiwaniom. Właśnie ta informacja powinna być w sposób jasny i niedwuznaczny widoczna na raporcie końcowym.
Postęp w nauce języka obcego jest oczywiście zjawiskiem, którego złożoność trudno ująć za pomocą jednego, liczbowego wskaźnika. Niekiedy jednak jest to konieczne, zwłaszcza przy średnich i dużych projektach i wtedy, kiedy wskazane jest pokazanie uogólnionego obrazu postępu wszystkich kursantów w firmie. W takim wypadku można się oprzeć na przykład na procentowym progresie, czyli po prostu różnicy pomiędzy wynikiem entry testu i egzaminu końcowego. Inną możliwością jest podział kursantów na kategorie, np. A, B, C (przekracza oczekiwania / spełnia oczekiwania / nie spełnia oczekiwań), gdzie pod uwagę można wziąć większą liczbę czynników (obok progresu procentowego frekwencję i ocenę pracy na zajęciach i pracy własnej dokonaną przez lektora).
Rekomendacje, wnioski i analiza wyników – krok 5
Aby informacja zwrotna dla pracodawcy była kompletna, oprócz oceny tego, co miało miejsce w danym cyklu szkoleniowym powinna zawierać jasne i przejrzyste rekomendacje na przyszłość. Warto z góry zaplanować, jaka powinna być forma takiej rekomendacji. W niektórych przypadkach będzie to zalecenie przejścia na wyższy poziom nauki, często jednak wymagana będzie kontynuacja na danym poziomie, np. średniozaawansowanym. W tym drugim przypadku najlepiej jest, jeśli taka rekomendacja ma bardzo konkretną formę, np. w postaci liczby godzin nauki, które kursant powinien jeszcze spędzić na danym poziomie.
Jak mierzyć efekty szkoleń językowych dla firm – podsumowanie
Jak widać, planowanie kursu językowego dla firmy może się wydawać dość skomplikowanym zadaniem. Należy jednak pamiętać, że im więcej decyzji podejmiemy właśnie na tym etapie, zamiast odkładać je na koniec cyklu szkoleniowego, tym bardziej będziemy zadowoleni z rezultatów.
Z całą pewnością cały ten proces zdecydowanie usprawni współpraca ze szkołą językową z odpowiednim doświadczeniem w organizacji kursów językowych w firmach. Na zakończenie podsumujmy więc najważniejsze oczekiwania, których spełnienia powinniśmy od takiego partnera oczekiwać, aby mieć pewność, że nasza inwestycja ma sens.
Na etapie planowania kursu, szkoła powinna przedstawić przewidywaną liczbę godzin na każdy poziom nauki z uwzględnieniem specyfiki kursów (można się spodziewać, że przewidywana liczba godzin będzie większa w przypadku kursów, w których istotną rolę odgrywa specjalistyczne słownictwo), a także zaproponować sposoby mierzenia progresu. W trakcie kursu z kolei kluczowe jest konsekwentne monitorowanie i raportowanie postępu uczestników względem tak określonych oczekiwań; rzecz jasna, organizator powinien mieć szybki dostęp do tych informacji w każdym momencie. Wreszcie, gdy już cykl szkoleniowy dobiegnie końca, powinniśmy oczekiwać imiennych raportów dla każdego uczestnika, wraz ze szczegółowym opisem postępów, wyników i rekomendacji, a także kompleksowego raportu podsumowującego kurs na poziomie całej firmy, z analizą rezultatów i rekomendacjami na przyszłość.