Po co nam znajomość angielskiego? Bo dzięki niej możemy swobodnie podróżować po świecie, bez obaw o to, że w kluczowych momentach nie dogadamy się np. z obsługą hotelu czy podczas odprawy na lotnisku. Umiejętności językowe są też niezbędne w życiu zawodowym większości z nas, a znajomość języka angielskiego na poziomie komunikatywnym jest coraz częściej bezwzględnie wymagana od kandydatów do pracy na różne stanowiska i w różnych branżach. Skoro to takie ważne, to dlaczego tak trudno zmobilizować się do nauki angielskiego? Jak zmotywować się do nauki i jak utrzymać motywację, by nauka angielskiego była maksymalnie skuteczna?
Motywacja do nauki języka angielskiego (i nie tylko) – definicja
Motywacja definiowana jest jako wewnętrzny stan gotowości do podjęcia określonych działań. Kluczem do sukcesu w nauce (a także w wielu innych dziedzinach naszego życia) jest zbudowanie takiej motywacji, która w sposób ciągły będzie pobudzała nas do podejmowania konkretnych aktywności, prowadzących do efektywnego osiągania założonych celów.
Dwa rodzaje motywacji: wewnętrzna i zewnętrzna
Motywacja dzieli się na wewnętrzną i zewnętrzną. Motywacja wewnętrzna wiąże się z osobistym dążeniem do zaspokojenia własnych potrzeb – wynika z naszych przekonań, często wiąże się pośrednio lub bezpośrednio z indywidualnymi zainteresowaniami i pasjami. Z kolei motywacja zewnętrzna pochodzi z zewnątrz i najczęściej ma związek ze stosowaniem nagród i/lub możliwymi benefitami. Jeśli motywacja zewnętrzna jest powiązana z karami – wówczas mówimy o motywacji negatywnej lub ujemnej, skorelowanej z chęcią uniknięcia nieprzyjemności.
Język angielski – motywacja wewnętrzna i zewnętrzna
Za najsilniejszą uznaje się motywację wewnętrzną. Jeśli uczymy się języka angielskiego, bo chcemy się rozwijać, bo lubimy proces rozszerzania słownictwa czy cieszą nas kolejne sukcesy – zdecydowanie łatwiej przychodzi nam zmobilizowanie się do nauki. Pozytywna motywacja zewnętrzna również może być bardzo skuteczna. Do nauki angielskiego, będą nas skutecznie mobilizowały wizualizacje założonych celów, np. znajomość angielskiego pozwoli nam ubiegać się o awans w pracy lub umożliwi bezproblemowe przyjęcie do wymarzonej szkoły.
Jaka motywacja do uczenia się języka angielskiego?
Aby właściwie określić, jaka motywacja do nauki języków obcych determinuje Twoje plany i działania w tej kwestii, musisz sobie odpowiedzieć na pytanie: dlaczego chcesz się uczyć angielskiego (lub innego języka obcego)? Odpowiedź będzie stanowiła określenie Twoich motywów do nauki języka, a ich skrupulatna analiza i uszczegółowienie pozwolą Ci z kolei na opracowanie optymalnego sposobu zdobywania i rozszerzania wiedzy oraz szlifowania praktycznych umiejętności językowych.
Motywacja do nauki języka angielskiego – najpopularniejsze motywy uczenia się
Ile osób, tyle różnych powodów do nauki języków obcych! Istnieje jednak pula uniwersalnych motywów, wśród których z pewnością jest również Twoja motywacja do nauki angielskiego!
Oto najpopularniejsze powody, dla których zaczynamy, wznawiamy lub kontynuujemy naukę języka:
- poczucie obowiązku – zewnętrzna motywacja do nauki angielskiego, związana z koniecznością uczenia się angielskiego w ramach realizowania obowiązku szkolnego (na dowolnym szczeblu edukacji) lub związana z wymaganym przez pracodawcę podniesieniem kompetencji językowych (np. zobowiązanie do udziału w organizowanych przez pracodawcę, firmowych kursach angielskiego);
- potrzeby społeczne – motywacja do nauki angielskiego wynika z chęci zaspokojenia potrzeb społecznych, przede wszystkim kulturowych (związanych ze współżyciem w społeczeństwie, obracaniem się w międzynarodowym i/lub anglojęzycznym środowisku i dążeniem do możliwie swobodnego i skutecznego komunikowania się po angielsku) i organizacyjnych (związanych najczęściej z działaniami politycznymi i samorządowymi);
- utożsamienie z grupą – motywacja do uczenia się angielskiego związana jest z chęcią utożsamienia się z grupą rówieśniczą lub koleżeńską, ten rodzaj motywacji może dotyczyć m.in. studentów decydujących się na naukę w ramach wymiany międzynarodowej, stażystów realizujących staż w grupie osób biegle władających językiem angielskim czy w końcu osób decydujących się na emigrację zarobkową i chcących móc w pełni uczestniczyć w konwersacjach ze współpracownikami i/lub w życiu towarzyskim zagranicą;
- praktyczne cele życiowe – motywacja do nauki języka angielskiego wynika z chęci realizacji konkretnych planów i celów życiowych, związanych z życiem osobistym (np. stworzenie satysfakcjonującego związku z anglojęzycznym partnerem) oraz życiem zawodowym (np. zdobycie wymarzonej pracy, w której znajomość języka angielskiego na odpowiednim poziomie jest kluczową kompetencją);
- rozwój zawodowy – motywacja do uczenia się języka angielskiego jest w tym przypadku ściśle związana z rozwojem zawodowym, zaplanowaną ścieżką kariery i chęcią podnoszenia swojej konkurencyjności na rynku pracy;
- osobiste korzyści – powodem do nauki angielskiego jest chęć osiągnięcia konkretnego celu, wiążącego się z określonymi korzyściami finansowymi (np. zdobycie certyfikatu potwierdzającego znajomość języka angielskiego na poziomie średniozaawansowanym lub zaawansowanym oznacza automatyczny awans i wzrost wynagrodzenia) lub satysfakcjonującymi wynikami (na świadectwie, z egzaminu);
- przyjemność uczenia się – silna, wewnętrzna motywacja do nauki języka angielskiego związana z czerpaniem przyjemności i satysfakcji z samego procesu zdobywania i rozszerzania kompetencji językowych;
- przygotowanie do egzaminów językowych – powodem, dla którego uczysz się angielskiego może być chęć zdania konkretnego egzaminu językowego (np. egzaminów Cambridge, TOEFL, TOEIC lub LCCI);
- rozwijanie pasji i zainteresowań – motywacją do uczenia się języka angielskiego może być nietypowe hobby, którego rozwój wymaga np. sięgnięcia po anglojęzyczne materiały czy udziału w spotkaniach w międzynarodowym gronie osób podzielających daną pasję;
- chęć swobodnego podróżowania po świecie – motywacją do nauki angielskiego jest możliwość skutecznego i bezpiecznego komunikowania się podczas podróży zagranicznych.
Czy motywacja do nauki angielskiego jest zawsze taka sama?
Nie! I nie oczekuj tego od siebie! Motywacja, przede wszystkim ta wewnętrzna, może mieć zmienne natężenie. W gorsze dni, gdy np. mamy kiepskie samopoczucie, męczy nas przeziębienie, borykamy się z jakimiś problemami, bądź gdy mamy bardzo intensywny okres w pracy – nasza motywacja może nieco opaść. Na poziom motywacji wewnętrznej negatywny wpływ będą również mieć niepowodzenia w nauce i niemożność osiągnięcia wyznaczonych sobie celów.
Nic się nie stanie, jeśli raz na jakiś czas… po prostu odpuścisz! Być może Twój organizm daje Ci znać, że potrzebuje odpoczynku? Pozwól sobie na to, bo nic tak nie obniża wewnętrznej motywacji do nauki angielskiego jak przymus – zarówno ten pochodzący z nas samych, jak i ten z zewnątrz. Jeśli po chwili przerwy nic się nie zmienia, przeanalizuj przyczyny spadku motywacji, wprowadź niezbędne modyfikacje w planie nauki, zakresie tematycznym czy poziomie zaawansowania materiałów, nad którymi pracujesz i… po prostu wróć do swoich obowiązków lub rutyn związanych z nauką angielskiego. Wkrótce wszystko powinno być w porządku!
Techniki motywacyjne w nauce angielskiego
Każdą motywację można pozytywnie wzmacniać. Odpowiednio dobrane techniki motywacyjne pozwalają maksymalizować efektywność uczenia się języka angielskiego i zapobiegać lub minimalizować ryzyko wystąpienia spadków motywacji, czyli zmniejszonego zapału do nauki.
Jak zmotywować się do nauki angielskiego? Oto kilka sposobów:
- Znajdź prawdziwą potrzebę, czyli ucz się angielskiego nie po to, by znać język, ale po to, by praktycznie wykorzystywać go w życiu – dobrym pomysłem jest połączenie nauki angielskiego z rozszerzaniem swoich pasji i pogłębianiem wiedzy o hobby (szacuje się, że aż 80% treści w Internecie jest właśnie w języku angielskim!).
- Włącz dwójmyślenie (Mental Contrasting, metoda opracowana przez psycholożkę motywacyjną dr Gabriele Oettingen) – technika zakłada wyobrażanie sobie zarówno korzyści i pozytywnych efektów nauki angielskiego (tzw. pozytywne myślenie), jak i potencjalnych przeszkód. Takie holistyczne podejście pozwala lepiej przygotować się na ewentualne trudności i szybkie identyfikowanie obszarów, których opracowanie może wymagać większego nakładu naszych sił.
- Technika Pomodoro (nazwa Pomodoro pochodzi od nazwy kuchennego minutnika w kształcie pomidora, a twórcą techniki jest Włoch Francesco Cirillo) – technika zakłada intensywną i dobrze zaplanowaną naukę w sesjach po 25 minut każda (jedna sesja to jedno Pomodoro, czyli jedno ustawienie minutnika na 25 minut), z 5-minutowymi przerwami między sesjami (15-30 minut przerwy co cztery Pomodoro). Ideą takiego podejścia do nauki jest wykorzystanie prawa pierwszeństwa i prawa świeżości – najlepiej zapamiętujemy początek ważnych komunikatów (lub materiał, który jest przerabiany np. na początku lekcji), a podział na mniejsze partie nawet dużego materiału jest efektywniejszy (kolejna sesja jest traktowana jako nowa, świeża).
Jak zmobilizować się do nauki i jak ją zaplanować, żeby nie tracić motywacji?
Wiesz już, czym jest motywacja i jak ją możesz znaleźć oraz po jakie techniki motywacyjne sięgnąć. Wiesz również, że czasem motywacja do nauki języka po prostu jest mniejsza i nie masz na ten stan większego wpływu. W takich sytuacjach ratuje Cię… rutyna! Odpowiednio zaplanowana nauka to klucz do sukcesu, będący równocześnie motywacyjnym motorem, jak i mechanizmem, który pomoże Ci m.in. w sytuacjach obniżonego nastroju i ogólnej niechęci do robienia czegokolwiek.
Oto najważniejsze zasady:
- Jasno określ powody, dla których chcesz się uczyć. Możesz zrobić szczegółową listę, do której będziesz wracał w chwilach zmniejszonej motywacji.
- Jeśli masz tendencję do odkładania nauki i zwlekania z jej rozpoczęciem – zastanów się, dlaczego to robisz i postaraj się rozprawić ze “spowalniaczem”.
- Rozkładaj materiał, który chcesz opanować na mniejsze partie – określ konkretne zadania, które realizujesz na danym etapie.
- Przekuwaj nudne tematy w tematy interesujące – możesz np. uczyć się gramatyki, sięgając po materiały nawiązujące do Twoich zainteresowań, robiąc prezentacje (dla siebie, ale również znajomych)
- Twórz mapy myśli, które ułatwią zrozumienie i uporządkowanie informacji.
- Nagradzaj się po każdym zrealizowanym etapie nauki! Spacer z psem, rozmowa z przyjaciółką, zaparzenie ulubionej kawy…
- Wypracuj nawyk nauki- stwórz harmonogram nauki na najbliższy tydzień lub miesiąc i konsekwentnie się go trzymaj. To pozwoli Ci zdobyć poczucie pełnej kontroli i ułatwi rozpoczęcie nauki nawet wówczas, gdy motywacja będzie obniżona.
Podsumowanie
Motywacja do nauki angielskiego to klucz do skutecznego i satysfakcjonującego poszerzania swoich umiejętności językowych. Jak zmotywować się do nauki języka angielskiego? Istotne jest znalezienie zarówno motywacji wewnętrznej (np. chęć rozwoju), jak i motywacji zewnętrznej (najlepiej wyłącznie pozytywnej, np. chęć podniesienia kwalifikacji czy kompetencji zawodowych), a następnie opracowanie strategii oraz planu nauki języka. Dobrym pomysłem jest sięgnięcie po jedną lub kilka metod motywacyjnych, np. Mental Contrasting czy Technikę Pomodoro.