Prawidłowe stosowanie znaków interpunkcyjnych jest sporym wyzwaniem w każdym języku, również w angielskim. O ile kropki, wykrzykniki i pytajniki nie sprawiają nam większych problemów, o tyle źle postawiony przecinek lub jego brak… potrafią naprawdę sporo namieszać! O powadze sytuacji niech świadczy fakt, że Let’s eat, Mike stanowi niewinne zaproszenie do wspólnego zjedzenia posiłku, a Let’s eat Mike może budzić uzasadniony lęk o własne życie u Mike’a, którego ktoś chce zjeść. A wszystko to za sprawą jednego przecinka i jego braku! Przecinki i angielski? Zmierzmy się z tym tematem! Jaki, gdzie i kiedy stawiamy przecinki w języku angielskim?
Zasady interpunkcji w języku angielskim – przecinki
Przecinki w języku angielskim, podobnie jak w każdym innym języku, służą do dzielenia zdań i wydzielania mniejszych fragmentów w obrębie dłuższych wypowiedzeń.
Kiedy używamy przecinków w języku angielskim? Oto najczęstsze zastosowania:
- we wtrąceniach – do wydzielenia wtrącenia od reszty wypowiedzenia (np. Send me, if you could, another book.),
- przed spójnikami współrzędnymi: but, so, or, nor, yet – dodatkowo w języku amerykańskim stawia się przecinek również przed słowem spójnikiem and, jeśli następuje po nim dłuższe zdanie lub gdy jest np. ostatnim elementem wyliczenia
- w wyliczeniach – do rozdzielania kolejnych słów, najczęściej rzeczowników lub przymiotników (wyłącznie przymiotników współrzędnych, w języku angielskim nie używa się przecinka między przymiotnikami z różnych kategorii, np. She has a red sports car),
- do oddzielania fraz wprowadzających do reszty zdania, występujących na początku wypowiedzenia, np.: At last, they reached the shore.; After the meeting, we went to the shopping mall.; As far as I know, he doesn’t eat fast food.;
- do oddzielenia mowy niezależnej / cytowanych wypowiedzi – w miejscach, w których w języku polskim stosuje się dwukropek, w języku angielskim używa się przecinka, np.: Mike said, “Don’t be silly”,
- w pytaniach rozłącznych, tzw. Tag Questions, np.: She lives in London, doesn’t she?
Intuicyjne stawianie przecinków, w oparciu o zasady interpunkcyjne stosowane w języku polskim, nie zawsze jest dobrym pomysłem! Do najczęściej spotykanych błędów zalicza się przecinek wstawiony w zdaniach po angielsku przed słówkiem that, tłumaczonym jako “że” – przecinek w języku polskim przed “że” jest obowiązkowy! Te i inne rozbieżności oraz wyjątki opisujemy niżej.
Zdania złożone w języku angielskim i przecinki
W języku polskim bezwzględnie stosuje się przecinki do oddzielania zdań podrzędnych od nadrzędnych. W języku angielskim sprawa jest nieco bardziej skomplikowana. Przecinka należy bowiem użyć wyłącznie do oddzielania: imiesłowowych równoważników zdań oraz zdań podrzędnie złożonych okolicznikowych, z okolicznikiem na początku (np. When…, If…, Because…, Despite…, In order to…).
Oto dwa przykłady, które pozwolą nam zobaczyć i poczuć różnicę:
Zdania złożone po angielsku z przecinkiem:
If the weather is fine, I’ll go for a walk.
Because he was unprepared, he refused to attend the meeting.
Przecinka nie użyjemy w zdaniu o identycznym znaczeniu, ale z inną konstrukcją i bez przecinka:
I’ll go for a walk if the weather is fine.
He refused to attend the meeting because he was unprepared.
Przecinków w angielskim nie stawia się również w zdaniach podrzędnych:
- dopełnieniowych, w których występuje spójnik: that, what i who, np.: She said that she wouldn’t come.,
- podmiotowych, w których występują spójniki: what i who, np.: I don’t know what to say.,
- przydawkowych, w których występują: who, which i whose, np.: This is my friend who I told you about.
We wszystkich tych zdaniach w języku polskim postawilibyśmy przecinek!
Wyjątkiem jest słowo which używane jako co – przed którym stawiamy przecinek, np.: She said it was a suprise, which may be true.
Przecinki mogą się również pojawić w wypowiedzeniach z wtrąceniami – do oddzielenia tych wtrąceń, które nie są niezbędne dla pełnego zrozumienia zdania. W takich zdaniach brak lub obecność przecinków wpływa na interpretację znaczenia wypowiedzenia. Np. zdanie: My aunt who lives in Poland is coming to see us. – dotyczy jednej z wielu ciotek, a uściślenie, że chodzi o ciotkę z Polski jest niezbędne, by odbiorca wiadomości wiedział o kogo chodzi. To samo zdanie, ale z przecinkami będzie brzmiało następująco: My aunt, who lives in Poland, is coming to see us. – dotyczy to jedynek ciotki, którą ma osoba mówiąca, a informacja o jej zamieszkaniu jest jedynie dodatkowym wtrąceniem, które można by pominąć, bez szkody dla zrozumienia wiadomości przez jej odbiorcę.
Przecinki w liczbach po angielsku
Duże liczby w języku polskim zapisujemy zwyczajowo stosując spacje (przerwy w zapisie) co trzy cyfry, oddzielając tym samym setki od tysięcy, milionów itd., np.: 25 456 879. Alternatywą dla spacji może być kropka: 25.456.879. Przecinek w liczbach zapisywanych w języku polskim pojawia się wyłącznie w jednym miejscu: między całościami a częściami dziesiętnymi, np. 25 456 879,25 (lub: 25.456.879,25).
W języku angielskim liczby zapisuje się odwrotnie, stosując przecinek do oddzielania setek od tysięcy i milionów, a kropkę stawia się między częściami całościami a częściami dziesiętnymi. Przykładowo podana liczba, poprawnie zapisana w języku angielskim, będzie więc wyglądała następująco: 25,456,879.25. Przecinek pojawia się również w słownym zapisie dużych liczb po angielsku: twenty-five million, four hundred and fifty-six thousand, eight hundred and seventy-nine point two five (cyfry oznaczające części dziesiętne, setne, tysięczne itd. wymienia się po słownie zapisanej kropce – pojedynczo).
Podsumowanie
Przecinki? Angielski rządzi się swoimi prawami i tylko niektóre zasady interpunkcyjne obowiązujące w języku polskim, można bezpośrednio przenieść i zastosować w języku angielskim. Przecinki w angielskim stawia się m.in. w celu oddzielenia wtrąceń, do oddzielenia fraz wprowadzających (na początku zdania), w wyliczeniach i w tzw. Tag Questions. Zdania złożone w języku angielskim wymagają, w kontekście użycia przecinków, głębszej analizy dotyczącej konstrukcji wypowiedzeń. Diametralnie różni się również zapis dużych liczb po polsku i po angielsku – przecinki w liczbach angielskich pojawiają się w miejscu, w którym po polsku stosuje się spacje lub kropki.