False friends – czym są fałszywi przyjaciele w języku angielskim?

False friends to wyrażenie, które w tłumaczeniu na język polski oznacza… fałszywych przyjaciół. Nie chodzi jednak o bliskie nam osoby, na których się zawiedliśmy lub które tylko udawały przyjaciół dla własnych korzyści! Pod hasłem false friends ukrywają się obcojęzyczne słowa, których brzmienie lub pisownia do złudzenia przypominają wyrażenia używane w języku polskim.

Największy słownik angielskiego, Cambridge Dictionary, definiuje false friend jako a word that is often confused with a word in another language with a different meaning because the two words look or sound similar. Dlaczego warto poznać najpopularniejszych “fałszywych przyjaciół”? Po to, by uniknąć wpadek i pomyłek w formułowaniu zdań po angielsku!

Poznaj false friends – przykłady

False friend to szeroka kategoria słów, które w brzmieniu lub pisowni przypominają nam wyrażenia w języku polskim, a my intuicyjnie przypisujemy im właśnie to polskie znaczenie. Prawdziwe znaczenie? Najczęściej jest zupełnie inne!

Oto najczęściej używani, zarówno w mowie potocznej, jak i formalnej,  “fałszywi przyjaciele”:

• actual – rzeczywisty, faktyczny -> fałszywy przyjaciel: aktualny (current)
• eventually – ostatecznie, w końcu -> fałszywy przyjaciel: ewentualnie, (alternatively)
• ordinary – zwykły; fałszywy przyjaciel -> ordynarny (rude, vulgar)
• complement – uzupełnienie ->  fałszywy przyjaciel: komplement (compliment)
• fabric – tkanina; fałszywy przyjaciel -> fabryka (factory)
• receipt – paragon; fałszywy przyjaciel -> recepta (prescription)
• lecture – wykład; fałszywy przyjaciel -> lektura (reading), lektura szkolna (set book, set text)
• pension – emerytura; fałszywy przyjaciel -> pensja (salary)
• chef – szef kuchni; fałszywy przyjaciel -> szef (boss)
• data – dane, np. komputerowe; fałszywy przyjaciel -> data w kalendarzu (date)
• dress – sukienka; fałszywy przyjaciel -> dres (jogging suit lub tracksuit)
• extra – coś dodatkowego, coś w większej ilości -> fałszywy przyjaciel: ekstra / coś fajnego (cool)

Do mniej znanych i rzadziej używanych false friends, którzy jednak mogą nieźle namieszać w konwersacji, należą m.in.:

• preservative – środek konserwujący; fałszywy przyjaciel -> prezerwatywa (condom)
• carnation – goździk; fałszywy przyjaciel -> karnacja (complexion)
• antic – błazeństwo, popisy, wygłupy; fałszywy przyjaciel -> antyk (antique)
• accord – zgoda, porozumienie, układ; fałszywy przyjaciel -> akord (chord).

Przy ławce fałszywych przyjaciół siedzi… mnóstwo słówek. My wybraliśmy tylko kilkanaście z nich, aby zobrazować ich zdradziecki charakter.

Fałszywi przyjaciele – jak nie dać się zwieść?

Słówka, które wyglądają i / lub brzmią podobnie do słów polskich to prawdziwe wyzwanie właściwie na każdym poziomie zaawansowania. Nasz mózg uwielbia bowiem skróty i jeśli jakieś słowo wygląda podobnie do tego, które już zna – szybko przypisuje mu opracowaną wcześniej definicję. Jak sobie radzić z false friends in English? Kluczem do sukcesu jest systematyczne rozbudowywanie słownictwa po angielsku, ze zwracaniem szczególnej uwagi na wszystkie słówka, które wywołują nasze automatyczne skojarzenia ze słowami polskimi. W tym wypadku jak najbardziej wskazana jest… podejrzliwość!

False friends maja również swoja jasną stronę! Są niezastąpione w tworzeniu oryginalnych żartów językowych!

Angielski – false friends. Jak się uczyć?

Sposób, w jaki uczymy się języka angielskiego, zwłaszcza w zakresie rozszerzania słownictwa, ma ogromne znaczenie dla skutecznego omijania fałszywych przyjaciół w praktyce! Specjaliści podkreślają, że dobrą metodą jest uczenie się słówek w kontekstach, czyli słówek zastosowanych w zdaniach. Sięgając po takie rozwiązanie szybciej i łatwiej wychwycimy false friends oraz zapamiętamy ich prawdziwe, a nie zdradzieckie znaczenie. To zdecydowanie skuteczniejsza metoda od uczenia się długich list tzw. suchych słówek.

Jeśli fałszywi przyjaciele sprawiają nam naprawdę sporo kłopotów – możemy wdrożyć metody nauki nastawione na tworzenie wizualnych “anty-skojarzeń”. Możesz na przykład opisywać zdjęcia lub rzeczy w następujący sposób: It’s not a dress! (na spodniach dresowych), It’s not a receipt! (na recepcie) czy It’s not extra! (na czymś, co naszym zdaniem jest naprawdę cool). Najlepiej używaj do tego markerów w intensywnych kolorach, np. czerwonym, który wszem i wobec kojarzy się z błędami podkreślanymi przez nauczycieli w sprawdzianach i kartkówkach.

Podsumowanie

Według różnych źródeł, false friends to grupa nawet kilkuset wyrazów, które w języku angielskim i polskim wyglądają i brzmią podobnie. W codziennym języku używamy najczęściej kilku z nich (na wyższych poziomach zaawansowania nawet kilkudziesięciu). Specjaliści podkreślają, że jedynym sposobem na okiełznanie fałszywych przyjaciół jest systematyczna nauka całych zdań z danym wyrażeniem oraz… podejrzliwość w stosunku do każdego angielskiego słowa, które automatycznie kojarzy nam się ze słowem polskim.